-
Christine Fischbach
D’Christine Fischbach ìsch schùn meh wie 20 Johr làng Märle-Verzählere vùn Beruef ùn verzählt ùf Elsassisch, Frànzeesch ùn Ditsch ìm gànze Elsàss; sie geht àwwer äu ìwwer d’Granz (ìn Belgje, ìn d’Schwiz, ìn Eschtrich ùn ìn Ditschlànd). Sie màcht regelmassi àn Märle-Festival mìt, wo se dùrich ìhri Märle ùn Legande, ’s Elsàss ìn’s Ràmpelìecht stellt.
Zìtter 2016 brìngt se ’s Elsassische de Kìnder bi ìn Kleinkìnderschuele, wàs ands Johr vor de Sùmmerferie ìmmer mìtere Vorstellùng mìt de Kìnder gekréént wùrd.
D’Christine het mehreri iise ìm Fiir ùn kànn sini Vorfìehrùnge nooch Wùnsch ùn noochem Àlter vùn de Kìnder guet ànpàsse. Debi brìngt se standi ’s elsassische Erwe ùn d’mìndliche Tràdition zer Galtùng.
Photo : Antoine Jacob
-
Joseph Groll
D’r Joseph Groll ìsch e ehemolicher Ditschlehrer, wie ùnter ànderem àn d’r Gestàltùng vùn d’r Option « Langue et Culture Régionales » stàrik mìtgewìrikt het. Schriiwe ìsch fer ìhne e Liideschàft ùn er verfàsst Gedìchte ùf Elsassisch, wie zìtter Johre schùn ìm Blattel vùn Sä-Lüi vereffentlicht ware. Àls Ehremìtglìed vùn d’r Société d’Histoire vùn Sä-Lüi, schriibt’r zìtter 2001 Àrtikel ìwwer Gschìcht ùn Gedìchte ùf Elsassisch ìn ìhrem Johrbuech. 2017 het’r d’frànzeesch Ìwwersetzùng vùm Baldamus vùm Oskar Wöhrlé, e Meischterwarik vùn d’r elsassische Literàtür, ferti gstellt.
Photo : Antoine Jacob
-
Christian Degert
D’r Christian Degert duet zìtter jehar viel Wart ùf d’elsassische Tràditione lëje. Er ìsch ìm Vereinslawe àrich àktiv ùn màcht regelmassi àn verschìedene grosse Verànstàltùnge mìt. Er duet ùnter ànderem Theàterowe ìm Ràhme vùm Friehjohr fer unseri Sproch orgànisìere, beteiligt sich äu àm Sprochrenner. Er setzt sich vor àllem fer d’Kìnder in : ìhm ìsch’s hochwìchti, ’ne d’elsassische Sproch ùn Kültür widderschzegann. Ze dam Zwack proposìert’r Sùmmerànimàtione ìn Kembs (Spìeler vùn frìehjer, Dànz, Àktivitäte rùnd ùm d’elsassische Tràditione) ùn het äu schùn Lasùnge vùn de Bìecher ’s Mimi ùn de Leo ìn de Schuele gemàcht.
Siner Insàtz fer d’Sproch ùn Kültür setzt sich widdersch ìn Ditschlànd ùn ìn d’r Schwiz fùrt.
-
Albert Hascher
D’r Albert Hascher ìsch e Heimetmensch. Er ìsch schùn ìmmer àktiv gewann ùn àls noch àrich ingsetzt fer sini Gemein. Zìtter àss er ìm Ruehjstànd ìsch duet’r sich fer d’Gschìcht vùm Elsàss intressìere ùn siner bsùndere Plàtz ìm Karne vùn Europa. Dìchter mìt Leib ùn Seel, schriibt’r liideschàftlich schùn ewwene drissich Johr Gedìchte ùf Elsassisch. Er het bis jetzt meh wie 150 devùn gschrìwwe, wo m’r ìn Digitàlversion fìnde kànn, àls Widderschgàb àn d’nachschte Generàtione. Ùn er het noch viel vor ! Sin Warik wùrd boel offiziell vereffentlicht.
Photo : Antoine Jacob
-
Jacqueline Soldermann
D’Jacqueline Soldermann ìsch 8 Johr àlt gewann wie se ìn de Cercle Catholique Saint-Joseph g’kùmme ìsch, àls jùngi Schauspìelere. Zëhn Johr später ìsch se Sekretärin vùm Cercle worre, wàs hit noch d’r Fàll ìsch. Sie ìsch jetzt äu Inszenìerere ùn Souffleuse. Ìhr gànzes Lawe làng het se Revue fer’s Theàter gschrìwwe, àwwer äu Sketche fer mehreri Seniore-Wihnàchtsfeschter.
Sie setzt sich äu in fer ìhri Gemein : bis 1996 het se Schnìtzelbank fer d’Conscrits vùm Dorf gschrìwwe ùn màcht äu Ànimàtione ìn de Àltersheime. Sie ìsch e rìchtiches Vorbìld fer àlli wie sich fréiwìlli fer d’Sproch insetze.
Photo : Antoine Jacob
-
Bernard Spiess
D’r Bernard Spiess ìsch ìm Vereinslawe vùn Egse ùn vùn de Noochbersdërfer àrich ingsetzt. Er verfàsst viel Gedìchte, schriibt Sketche ùn Lìeder fer d’Vereiner vùn sim Dorf. Wajedam het’r äu àls Ìwwernàmme "d’r Dìchter vùn Egse" bekùmme. Àls àrich gueter Kanner vùn d’r elsassische Sproch ùn Kültür kànn er wùnderbàri Theàterstìcker schriiwe, ùnter ànderem fer Wihnàchtsfeschter. Er het äu 25 Johr làng d’Elsasser Owa ìn Kolmer ànimiert. D’r Bernard Spiess kànn ùf sich salwer stolz sìnn, àss er die gànze Johre ’s Elsàss, sini Sproch ùn sini Kültür ìn de Vordergrùnd gstellt het.
Photo : Antoine Jacob
-
Manon Zinck
D’Manon Zinck ìsch bis 2022 Schuellehrere ìnere zweisprochige Klàss gewann ùn het ìmmer viel Projekte rùnd ùm ’s Elsassische mìt sine Schìeler entwìckelt.
Ìhri Erfàhrùng het se denoh genùtzt fer widdersch fer d’elsassisch Sproch ze schàffe, dìss mol dùrich ìhre eijene Betriib, "Hafele & Storichele" geteift. Mìt denne zwei geht se ìn Schuele, Périscolaires, Mediàtheke, Müsee… Sie màcht äu àn verschìedene Verànstàltùnge ùn Festival mìt. D’Sproch duet se ùf spìelerischer Àrt entdecke màche ùn bibrìnge, ùn proposiert äu Elsassisch-Kurse fer Kleini ùn Grossi. Ìm Theàter ìsch se äu tätich, sowohl àls Schäuspìelere, Autorin ùn äu àls Inszenierere.
Photo : Antoine Jacob
-
Moulin Jenny de Hésingue
D’Mìehl Jenny ìsch zwìschem 14. ùnem 15. Johrhùndert gegrìndt worre ùn ìsch voll vùn d’r elsassische Gschìcht geprägt. D’Mìehl ìsch zegàr e militärischer Bàsislaawer wahred d’r frànzeesche Revolütion gewann.
1917 wùrd se vùn d’r Fàmìli Jenny ìwwernomme ùn verandert sich zìmmli viel. 2020, ùnter d’r àktüelle Direktion, wùrd e néies Gschaft ùfgemàcht, wie lokàli Prodükte verkäuft. ’S Mahl wùrd mìt sündgäuiem Weize hargstellt. Ìm Gschaft wùrd nìt nùmme ùf’s Lokàle Wart gelëjt, àwwer äu ùf d’elsassisch Sproch, dùrich Schìlder, Plàkàte ùn Verpàckùnge. Der Wìlle, d’elsassisch Sproch ze erhàlte, het d’Fàmìli Jenny vùn ìhre Mìller-Vorfàhre g’erbt.
Photo : Antoine Jacob
-
Troupe "Dori, Güschti un cie" du Théâtre alsacien de Helfrantzkirch
2014 fàngt àlles àn. D’Christelle Rapp ùn pààr ànderi Mìtglieder vùm Elsasser Theàter vùn Helfrànzkìrch welle ’s Elsassische de Kìnder widderschgann, ùn denne Kìnder d’Mejlichkeit gann, ùf d’r Bühn ùfzetratte. Eso wùrd ’s Schäuspìelerduo "Dori un Güschti" ùf d’Bein gstellt, mìtem Victor Freitag ùnem Auguste Bilger-Rapp, zwei Kìnder wie schùn àseklein Frìnd gewann sìnn. Ùf d’r Bühn ratsche se, sìnge ùn verzähle Gschìchtle ùf Elsassisch, vor àss d’Grosse àn d’r Reih sìnn mìt ìhrem Theàterstìckel.
D’r Erfolg ìsch eso gross, àss dréi ànderi Jùngi dezü kùmme, d’r Julian Grall, d’Faustine Freitag ùn d’Camille Freitag. Die fìnef Kùmpels, zwìsche 10 ùn 18 Johr àlt, sìnn jetz bekànnt ùnterem Nàmme "Dori, Güschti un cie" ùn brìnge dùrich ìhre Sketche ’s Elsassische ze Ehre.
Photo : Antoine Jacob
-
Collectif de bénévoles – Hésingue
2013 ìn Hesinga wùrd e Projakt ingfìehrt fer’s Elsassische ìn de Kìnder ìm Kìndergàrte ùn ìn d’r Kleinkìnderschuel bizebrìnge ùn fer dìss Projakt setze sich glich mehreri Freiwìlligi in.
Glich drùf wùrd ìn d’r Gemeine-Gemeinschàft vùm Dreyländereck e Àbteilùng fer’s Elsassische gegrìndt, ùnter ànderem fer die Freiwìllige üsszebìlde ùn’ne Ressource ze bsorje. E Convention de Bénévolat wùrd zegàr mìt d’r Agglo ùnterschrìwwe ùn jeder Freiwìllige wùrd Titulaire vùm Agrément « Intervenant extérieur en langue vivante » vùn d’r Education Nationale. D’Marinette Erard, d’Sigrid Latscha, d’Ginette Ketterlin, d’Suzanne Kleinmann, d’Evelyne Roux ùn d’r Antoine Sengelin ghéére hitzedààs zuem Freiwìlligekollektiv ùn setze sich meh denn je, do ìn d’r Gejend, fer’s Elsassische in.
Photo : Antoine Jacob
-
L’Embellissement Participatif de Hausgauen
Zìtter e pààr Johr duet d’r Embellissement Participatif vùn Hüssgàuie zuem kültürelle Lawe vùm Dorf bitraawe ùn kìmmert sich äu ùm d’Dekoràtion vùn d’r Gemein. Sìwwe Fàwle vùm LaFontaine sìnn ùnter ànderem ìn Szene gsetzt worre ùn häuptsachli mìt Àltmàteriàl hargstellt. Vor jedem vùn denne Kùnschtwarike steht e zweisprochiger Text, ùf Frànzeesch ùn ùf Elsassisch. Mehreri Verànstàltùnge sìnn ìn dam Ràhme orgànisiert worre, sowie e Ëier-Jàgd, ùn ìm Sùmmer e Escape Game. E gfìtzti ùn moderni Àrt, d’Sproch zer Galtùng ze brìnge ùn Jùngi ànzelocke.
-
Henri Rünneburger
D’r Henri Rünneburger stàmmt üss Banfald. Àls Sprochwìsseschàftler ùn Germànischt het’r àn d’r Üniversität vùn Aix-Marseille gschàfft.
Àls Elsàss-Lìebhàwer, het’r noch ìmmer sini Sproch ùn Kültür g’férdert ùn het sin gànzes Lawe làng àme elsassisch-frànzeesche Werterbuech gschàfft, wie nooch 30 Johr tìefer Àrweit ìm Dezamber 2021 vereffentlicht word. ’S Werterbuech ìsch ìn dréi Bände erüssg’kùmme, benùtzt d’ORTHAL-Gràfie ùn bietet äu Lüttschrìfte ùn gràmmàtischi Hinweise àn.
Photo : Antoine Jacob
-
Saint-Louis Agglomération
Dùrich denne Ehre-Schwalmele-Priss saawe m’r vielmols merci ìn d’r Gemeine-Gemeinschàft vùn Saint-Louis Agglomération, àss se sich fer d’elsassische Sproch ùn Kültür insetzt ùn àss se wàrmharzig d’Inwéihùngswùch vùm Friehjohr fer unseri Sproch ìm März 2023 empfàngt.
Photo : Antoine Jacob
-
Théâtre Hybrides de Pfulgriesheim
D’r Verein gìbt’s schùn zìtter 1982. Er ìsch ìn Pfülgrìese àllewil àrich àktiv, nìt nùmme ìm Theàterbereich, àwwer ìm Dorfslawe ìm Àllgemein. Sie hàn àn de Hofnàmme bigetraawe ùn sìnn ùf verschìedene Ewene tätig, sowie zuem Beispiel ìm Kàritàtive. D’r Jean-Pierre Mehn, wie ìn egàl wellere Sitüàtion ìmmer Üssdür ùn Energie het, ìsch àls noch hit d’r Präsidant vùn de Hybrides. Ùf d’r Theàterbühn ernéiert sich ìhre Repertoire standi ùn sie duen äu frànzeeschi ùn internàtionàli Meischterwarike ìwwersetze ùn àdàptiere. D’Hybrides sìnn froh ùn stolz, fer ìhri 39. Saison vor ìhre tréie Züschäuer ze spìele, wie üssem gànze Elsàss kùmme.
Photo : Antoine Jacob
-
Commune de Lampertheim
2019 duet d’Gemein vùn Loemperte Elsassisch-Kurse fer d’Kìnder entwìckle. 2021 het se e Sàmmelàrweit rùnd ùm d’Hiiser vùm Dorf àngfànge : Jetz kànn m’r ìn Loemperte d’Hofnàmme wìdder entdecke, dùrich Schìlder ùn e Heftel ùf Elsassisch. 2022 het d’zweit Üssgàb vùm Festival Lamper’times stàttgfùnde, rùnd ùm d’Manga ùn d’Videospìeler. Ìn dam Ràhme sìnn Ànimàtione ùf Elsassisch ìn Zàmmeàrweit mìtem OLCA orgànisiert worre.
Photo : Antoine Jacob
-
Commune de Soufflenheim
Süfflùm ìsch schùn ìmmer ’s àngestàmmte Lànd vùn de elsassische Hàfner gewann. Ìhr Hàndwarik ìsch ìn d’r gànze Walt bekànnt ùn ànerkannt ùn duet zü d’r internàtionàle Üssstràhlùng vùm Elsàss bitraawe. 2022 het Süfflùm àngfànge, sich stàrik fer d’elsassische Sproch ùn Kültür inzesetze. D’Gemein schàfft ìn anger Zàmmeàrweit mìtem OLCA fer e breiti ùn ùmfàssendi Sprochpolitik ze entwìckle. Im letschte Septamber hàn se’s mìt de Kìnder àngfànge, ìndam se Bìecher ùn Goodies ùf Elsassisch ìn àlle CP verteilt hàn.
Photo : Antoine Jacob
-
Commune de Saint-Louis
Dùrich denne Ehre-Schwalmele-Priss saawe m’r vielmols merci ìn d’r Stàdt Saint-Louis, àss se sich fer d’elsassische Sproch ùn Kültür insetzt ùn àss se wàrmharzig d’Inwéihùngswùch vùm Friehjohr fer unseri Sproch ìm März 2023 empfàngt.
Photo : Antoine Jacob